
بیماری قلبی مادرزادی عبارت است از بروز یک یا چند مشکل در ساختار قلب که از بدو تولد وجود دارد.مادرزادی به این معنی است که شما با این نقص متولد شده اید نه آن که مادر شما در بروز این عارضه نقشی داشته باشد. بیماری قلبی مادرزادی که نقص مادرزادی قلب نیز نامیده میشود، میتواند نحوه جریان خون در قلب شما را تغییر دهد.

بیماری قلبی مادرزادی چیست ؟
بیشتر بیماری های قلبی مادرزادی از بدو تولد وجود دارند؛ اما علائم آن ممکن است در زمان تولد یا سالها بعد بروز کند. این بیماریها ناشی از نقص تکاملی در ساختمان قلب هستند. بیماری های قلبی مادرزادی (Congenital Heart Defect)، در اصل ناهنجاریها و نقصهای ساختاری یا عملکردی هستند که در ۳ ماهه اول حاملگی در فرایند تکامل قلب جنین ایجاد میشوند. میزان نقص در نوزادان مختلف فرق میکند. ممکن است تنها مشکلی ساده در دیواره بین دهلیزهای قلب وجود داشته باشد یا این نقص در نقاط مختلف قلب دیده شود. نقص مادرزادی قلب در دوران بارداری یا پس از تولد قابل تشخیص است. برای این منظور بهترین متخصص قلب با انجام آزمایشهایی مخصوص میتوانند این مشکل را شناسایی کنند.
برخی از نقایص و بیماری قلبی مادرزادی ممکن است هیچ مشکلی ایجاد نکنند. با این حال، نقایص و عارضه های جدی قلبی می تواند عوارض خطرناکی ایجاد کند. پیشرفت در تشخیص و درمان به نوزادان مبتلا به بیماری مادرزادی قلبی اجازه داده است تا به خوبی تا بزرگسالی زنده بمانند. گاهی اوقات، علائم و نشانه های بیماری قلبی مادرزادی تا زمانی که بالغ نشده اید دیده نمی شود.
اگر فرزند شما دارای نقص مادرزادی قلبی است، به این معنی است که فرزند شما با مشکلی در ساختار قلب خود به دنیا آمده است. برخی از نقایص مادرزادی قلب در کودکان ساده هستند و نیازی به درمان ندارند. سایر نقایص مادرزادی قلب در کودکان پیچیده تر هستند و ممکن است نیاز به چندین عمل جراحی در یک دوره چند ساله داشته باشند.
انواع نقایص مادرزادی قلب عبارتند از:
اتصالات غیر طبیعی در قلب یا عروق خونی
- نقص دیواره بین دهلیزی
- نقص دیواره بین بطنی
- مجرای شریانی باز
- اتصال وریدی ریوی غیر عادی کامل
مشکلات مادرزادی دریچه قلب
- تنگی دریچه آئورت
- آنومالی ابشتین (ناهنجاری ابشتین)
ترکیبی از نقایص مادرزادی قلب
- آترزی دریچه ریوی قلب ( فقدان دریچه شریان ریوی)
- آترزی دریچه تریکوسپید (سه لتی )
- جابجایی شریان های بزرگ
- سندروم قلب هیپوپلازی سمت چپ
علائم بیماری قلبی مادرزادی در بزرگسالان
برخی از نقایص و بیماری قلبی مادرزادی هیچ علامت یا علامتی ایجاد نمی کنند. برای برخی افراد، علائم یا نشانهها در سنین بزرگسالی ظاهر میشوند و علائم ممکن است سالها پس از درمان نقص قلبی بازگردند.
علائم شایع بیماری قلبی مادرزادی در بزرگسالان عبارتند از:
- ریتم غیر طبیعی قلب (آریتمی قلبی)
- رنگ مایل به آبی در پوست، لب ها و ناخن ها (سیانوز)
- تنگی نفس
- خستگی سریع پس از فعالیت
- تورم در اندام های بدن (ادم)
علائم بیماری قلبی مادرزادی در کودکان
نقص های مادرزادی جدی قلب معمولاً بلافاصله پس از تولد یا در چند ماه اول زندگی مشاهده می شود. علائم و نشانه ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
- رنگ پوست خاکستری یا آبی کم رنگ (سیانوز)
- تنفس سریع و پی در پی
- تورم در پاها، شکم یا نواحی اطراف چشم
- تنگی نفس در طول شیردهی که منجر به روند کند وزن گیری نوزاد شما می شود
نقایص و بیماری قلبی مادرزادی که کمتر جدی می باشد، ممکن است تا اواخر دوران کودکی تشخیص داده نشود. علائم و نشانه های نقص مادرزادی قلب در کودکان بزرگتر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تنگی نفس حین ورزش
- خستگی سریع حین ورزش
- غش یا بی حالی در حین ورزش یا فعالیت
- تورم در دست و یا مچ پا
زمان مراجعه به پزشک در بزرگسالان و کودکان
بزرگسالان
اگر علائم نگران کننده ای مانند: درد در قفسه سینه یا تنگی نفس دارید، حتما به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. اگر علائم بیماری مادرزادی قلبی را دارید یا در دوران کودکی برای نقص مادرزادی قلب تحت درمان قرار گرفته اید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
کودکان
نقایص مادرزادی جدی قلب، اغلب قبل یا بلافاصله پس از تولد فرزند شما تشخیص داده می شود. اگر متوجه شدید که کودک شما هر یک از علائم فوق را دارد، به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید. پزشک ما می تواند به شما اطلاع دهد که آیا علائم کودک شما به دلیل عارضه قلبی یا بیماری دیگری است.
علل بروز مشکلات قلبی مادرزادی در بزرگسالان و کودکان
محققان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث بروز بیشتر انواع بیماری های قلبی مادرزادی می شود. برخی از بیماری های مادرزادی قلبی از طریق ژنتیک (ارثی) منتقل می شود. برای درک بیماری های مادرزادی قلب، دانستن نحوه عملکرد قلب می تواند کمک کننده باشد. قلب به حفره هایی تقسیم می شود – دو دهلیز و دو بطن. سمت راست قلب خون را از طریق رگ های خونی (شریان های ریوی) به ریه ها منتقل می کند. در ریه ها، خون اکسیژن را می گیرد و سپس از طریق سیاهرگ های ریوی به سمت چپ قلب شما باز می گردد. سپس سمت چپ قلب خون را از طریق آئورت پمپاژ می کند و به بقیه بدن منتقل می کند. بیماری مادرزادی قلب میتواند بر هر یک از این ساختارهای قلب، از جمله شریانها، دریچهها و دیواره بافتی تأثیر بگذارد.
نقایص مادرزادی قلب چگونه ایجاد می شود؟
در شش هفته اول بارداری، شکل گیری و تپش قلب آغاز می گردد. رگهای خونی اصلی که به قلب میروند و از قلب خارج میشوند نیز در این زمان بحرانی شروع به رشد میکنند. در این مرحله از رشد کودک است که ممکن است نقایص قلبی شروع به ایجاد کند. محققان دقیقاً مطمئن نیستند که چه چیزی باعث بیشتر این نقصها میشود، اما فکر میکنند ژنتیک، برخی شرایط پزشکی، برخی داروها، و عوامل محیطی یا سبک زندگی، مانند سیگار کشیدن، ممکن است در بروز این عارضه ها نقش داشته باشند.
عوامل خطر مشکلات قلبی مادرزادی در بزرگسالان و کودکان
بزرگسالان
برخی از عوامل خطر محیطی و ژنتیکی ممکن است در ایجاد بیماری مادرزادی قلبی نقش داشته باشند، از جمله:
- عوامل ژنتیکی
- سرخک آلمانی (سرخجه)
- دیابت
- داروها
- الکل
- سیگار کشیدن
کودکان
بیشتر نقایص مادرزادی قلب ناشی از مشکلاتی است که در اوایل رشد قلب کودک قبل از تولد رخ می دهد. علت دقیق اکثر نقایص مادرزادی قلب ناشناخته است. با این حال، برخی از عوامل خطر محیطی و ژنتیکی ممکن است نقش داشته باشند. آنها عبارتند از:
- سرخجه (سرخک آلمانی)
- دیابت
- داروها
- مصرف الکل در دوران بارداری
- سیگار کشیدن
- سابقه خانوادگی و ژنتیک
بیماری قلبی مادرزادی بزرگسالان و بارداری
زنانی که بیماری قلبی مادرزادی خفیف دارند می توانند بارداری موفقی داشته باشند. با این حال، برخی از زنان با نقایص مادرزادی قلبی پیچیده، از بارداری منع میشوند. اگر به باردار شدن فکر می کنید، با پزشک خود در مورد خطرات و عوارض احتمالی صحبت کنید.
اقدامات پیشگیرانه از ابتلا به بیماری قلبی مادرزادی
هم مردان و هم زنان مبتلا به بیماری قلبی مادرزادی در معرض خطر بیشتری برای انتقال بیماری های مادرزادی قلبی به فرزندان خود هستند. اگر قصد بچه دار شدن دارید، ممکن است پزشک شما مشاوره ژنتیک یا غربالگری را پیشنهاد دهد.
در ادامه می توانید با پر کردن فرم زیر به صورت کاملا محرمانه با متخصصین مرکز جامع پزشکی آرام در ارتباط باشید.
نتیجهگیری
پس از مطالعه این مقاله میتوانید برای پیشگیری و درمان این نوع بیماریها از طریق کلینیک قلب تهران اقدام کنید این گونه میتوانید به خوبی از سلامتی تان محافظت کنید.