حمله قلبی؛ علل، علائم و درمان سکته قلبی

حمله قلبی یا سکته قلبی یکی از شایع‌ترین و جدی‌ترین مشکلات سلامتی در سراسر جهان است که به عنوان یک وضعیت اورژانسی پزشکی شناخته می‌شود. این عارضه که به دلیل کاهش یا قطع ناگهانی جریان خون به عضله قلب رخ می‌دهد، می‌تواند باعث آسیب‌های جبران‌ناپذیری به قلب شود و حتی زندگی فرد را تهدید کند. سبک زندگی ناسالم، استرس، رژیم غذایی نامناسب و عوامل ژنتیکی از جمله عواملی هستند که خطر بروز حمله قلبی را افزایش می‌دهند.

آگاهی از علائم اولیه مانند درد یا فشار در قفسه سینه، تنگی نفس و تعریق شدید می‌تواند به تشخیص سریع و دریافت درمان به‌موقع کمک کند. در این مقاله، به بررسی علل، علائم و درمان حمله قلبی پرداخته و راهکارهایی برای ارتقای سلامت قلب ارائه خواهیم داد.

[mn_aparat_single_video url=https://www.aparat.com/v/u521wyf play-button=true]

حمله قلبی چیست؟

حمله قلبی که به نام‌های سکته قلبی یا انفارکتوس میوکارد نیز شناخته می‌شود، یک وضعیت اورژانسی پزشکی است که زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به عضله قلب به طور ناگهانی و کامل متوقف می‌شود. این انسداد معمولاً به دلیل تجمع چربی، کلسترول و سایر مواد در دیواره‌های عروق کرونر (عروق تغذیه‌کننده قلب) ایجاد می‌شود که به آن پلاک آترواسکلروزی می‌گویند.

زمانی که این پلاک‌ها شکسته شوند یا پاره شوند، لخته خونی در محل تشکیل می‌شود و جریان خون را مسدود می‌کند. بدون اکسیژن و مواد مغذی کافی که از طریق خون به عضله قلب می‌رسد، بافت قلب به سرعت آسیب می‌بیند یا از بین می‌رود. اگر این وضعیت به سرعت درمان نشود، ممکن است منجر به عوارض جدی یا حتی مرگ شود.

انواع حمله قلبی

حملات قلبی را می توان به ۲ نوع تقسیم کرد:

۱./STEMI (انفارکتوس میوکارد با ارتفاع ST)

این انسداد کامل جریان خون در شریان کرونری است که خون غنی از اکسیژن قلب را تامین می‌کند. به دلیل از دست دادن کامل جریان خون، ضخامت کامل عضله قلب تامین شده توسط آن شریان ممکن است بمیرد. این باعث تغییر در ECG (الکتروکاردیوگرام) می‌شود. ECG نشان دهنده ST-elevation مربوط به محل آسیب دیواره قلب است.

۲. غیر STEMI (انفارکتوس میوکارد با افزایش ST)

این انسداد جزئی جریان خون در یک شریان کرونر اصلی است که خون غنی از اکسیژن را به قلب می‌رساند.
فقط بخشی از ضخامت دیواره قلب آسیب دیده است و در نوار قلب هیچ ST-elevation وجود ندارد.

علائم حمله قلبی

علائم حمله قلبی از فردی به فرد دیگر متفاوت است. آن‌ها می توانند شامل موارد زیر باشند:

• درد یا ناراحتی در قفسه سینه که به طور ناگهانی اتفاق می افتد و از بین نمی رود.
• دردی که به بازوی چپ یا راست شما یا به گردن، فک، کمر یا شکم شما گسترش می یابد. برای برخی افراد درد یا گرفتگی شدید است، در حالی که برای برخی دیگر ناراحت کننده است. ممکن است احساس سنگینی یا درد سوزشی شبیه به سوء هاضمه باشد.
• احساس بیماری، عرق کردن، سبکی سر یا تنگی نفس.
• ممکن است بدون تجربه همه این علائم، حمله قلبی داشته باشید، و مهم است که به یاد داشته باشید که هر کسی درد را متفاوت تجربه می کند. این در افراد مسن یا افراد مبتلا به دیابت رایج است، زیرا این وضعیت می تواند باعث آسیب عصبی شود که بر احساس درد شما تأثیر می گذارد.

علت حمله قلبی چیست؟

عوامل متعددی می‌توانند باعث حمله قلبی شوند که در زیر آورده شده است:

• بیشتر حملات قلبی ناشی از بیماری عروق کرونر قلب (CHD) است.
• CHD باعث تنگ شدن عروق کرونر توسط تجمع تدریجی رسوبات چربی به نام آتروما می شود.
• اگر یک قطعه آتروم پاره شود، یک لخته خون در اطراف آن تشکیل می شود تا آسیب دیواره شریان را ترمیم کند.
• این لخته می تواند شریان کرونری شما را مسدود کند – یا انسداد جزئی (معروف به NSTEMI) یا انسداد کامل (STEMI). این امر باعث می شود عضله قلب شما از خون و اکسیژن گرسنه بماند.

سایر علل کمتر شایع حمله قلبی عبارتند از:

• دیسکسیون خودبخودی عروق کرونر (SCAD)
• سوء مصرف مواد مخدر
• هیپوکسی (کاهش ناگهانی سطح اکسیژن در بدن).

عوامل خطری که نمی توانید کنترل کنید عبارتند از:

• سابقه خانوادگی
• حمله قلبی قبلی
• سن

نحوه تشخیص حمله قلبی

پزشک شما پس از بررسی علائم شما، گرفتن سابقه پزشکی و انجام یک معاینه فیزیکی کامل، حمله قلبی را تشخیص می دهد. آزمایش‌های حمله قلبی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ECG/EKG (الکتروکاردیوگرام) فعالیت الکتریکی قلب شما را اندازه گیری می کند تا بگوید آیا دچار حمله قلبی شده اید یا اخیراً دچار آن شده اید. می توان از آن برای نظارت بر بهبودی پس از حمله قلبی، پیشرفت بیماری قلبی و اثربخشی داروهای قلبی یا ضربان ساز استفاده کرد.
• آزمایش خون می تواند پروتئین های مشخص (تروپونین ها) را که قلب در جریان حمله قلبی در جریان خون آزاد می کند، شناسایی کند.
• اشعه ایکس قفسه سینه
• اکوکاردیوگرافی
• تست ورزش قلب
• کاتتریزاسیون قلبی
• سی تی قلب (توموگرافی کامپیوتری قلب)
• MRI قلب (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی)

درمان حمله قلبی

درمان سریع سکته قلبی برای جریان یافتن مجدد خون به عضله قلب مهم است. این می تواند میزان آسیب دائمی به قلب شما را کاهش دهد و جان شما را نجات دهد.

بسیاری از افراد برای بازگرداندن جریان خون نیاز به درمان اورژانسی دارند:

• آنژیوپلاستی عروق کرونر با قرار دادن یک یا چند استنت، عروق کرونر مسدود شده را دوباره باز می کند. این به باز نگه داشتن شریان باریک کمک می کند.
• ترومبولیز شامل دادن داروی «لخته شکن» برای حل کردن لخته خونی است که شریان کرونر را مسدود می کند.
• جراحی بای پس عروق کرونر با استفاده از یک رگ خونی از پا، بازو یا قفسه سینه در قلب برای دور زدن شریان مسدود شده به بازیابی جریان خون طبیعی کمک می کند.
  
  *لازم به ذکر است که: اگر پزشکتان تشخیص دهد که ایمن یا ضروری نیست، ممکن است این درمان ها را نداشته باشید.

• توانبخشی قلبی
  پس از حمله قلبی، باید به توانبخشی قلبی یا به اختصار توانبخشی قلبی ارجاع داده شوید. هدف حمایت و راهنمایی شما در مسیر بهبودی است.

هر گروه کمی متفاوت است، اما شامل ارزیابی های منظم، مشاوره و صحبت از کارشناسان، جلسات تمرین و بحث های گروهی است.

دوران نقاهت پس از درمان حمله قلبی

معمولاً پس از سکته قلبی حدود دو تا پنج روز در بیمارستان می‌مانید. این بستگی به درمان شما و میزان بهبودی شما دارد. بسیاری از افراد پس از حمله قلبی بهبودی کامل پیدا می‌کنند، اما ممکن است نتوانید تمام کارهایی را که قبلا انجام می‌دادید انجام دهید. رفتن به توانبخشی قلبی می‌تواند به شما کمک کند تا در اسرع وقت به حالت عادی بازگردید. حمله قلبی می تواند تجربه ترسناکی باشد و کنار آمدن با آنچه اتفاق افتاده زمان می برد. طبیعی است که نگران بهبودی خود باشید، احساس ترس، ناامیدی و گوشه گیری کنید.

نتیجه‌گیری

بهتر است جهت مشاهده اولین علامت از حمله قلبی، به بهترین متخصص قلب تهران یا شهر محل سکونت تان مراجعه کنید تا در صورتی که مشکلی دچار شده اید سریعا تحت پیگیری و درمان قرار بگیرید این گونه می توانید تا حد زیادی از بروز شکل پیشرفته بیماری جلوگیری کنید. اقدام به‌موقع نه‌تنها شانس بازگشت به زندگی عادی را افزایش می‌دهد، بلکه از ایجاد مشکلات جدی‌تر مانند نارسایی قلبی یا آسیب دائمی به عضله قلب جلوگیری می‌کند.